धनगढी – कुनै भुगाेल विशेष वा क्षेत्र र सम्प्रदाय वा जातजाति र समुदाय संग जाेडिएकाे माैलिक कला संस्कृति,परम्परा र पुजनिय संस्कार लाई अपहेलना गर्ने र हाेच्याउने खालका गित संगित प्रति खेद प्रकट गर्दै यथा सिघ्र शब्द प्रयाेगमा सुधार गर्न र गित वाट शब्द हटाउन अनुराेध गर्दै , बरिष्ठ गितकार संगितकार एबं काली कर्णाली क्षेत्रकाे कला संस्कृति संरक्षण का अभियान्त माधब बिष्ट श्रीकाेटΠ ले पटक पटक सार्वजनिक रुपमा अनुराेध गरेका छन।
विभिन्न सामाजिक सञ्जाल मा ढाेग दियां शब्दकाे दुरुपयाेग भएकाे बिषयमा धेरै आलाेचना र बिराेध भैरहेका बेला गायक खेम सिन्चुरि लगायत काे स्वर रहेकाे ढाेग दिया गित नै अपाच्य तरिका ले प्रयाेग भएकाे र भिडियाे मा अभिनय र शब्दकाे प्रयाेग हेर्दा हाम्राे भांषा र संस्कारकाे नै खिल्लि उडाएकाे मा आपत्ति जनाएका हुन।
यस बिषयमा भांषा कला संस्कृतिका जानकार हरु, बाैद्धिक जगत र सबै संघ सस्था तथा सरकारि निकाय काे समेत ध्यानाकर्ष ण गराउदै बिष्ट ले सामाजिक सञ्जाल मार्फत अनुराेध गरेका छन।
बरिष्ठ सर्जक एबं कला संगितकर्मि बिष्टकाे स्टाटस काे पुर्ण पाठ यस्ताे रहेकाे छ….
हाम्राे माैलिकता,सामाजिक संस्कार र भांषा तथा कला संस्कृति माथि काे बिकृति प्रति खेद प्रकट गर्दै संबन्धित निकाय काे ध्यानाकर्षण गर्दछौ । फेरि हिजाे एउटा टिकटक देखे र खाेजि गर्दा गित युटुव मा पनि अपलाेड भएकाे देखे, नाम नै ढाेगदिया देखेर पुरै गित सुने र हाम्राे सांस्कारिक शब्दकाे खिल्लि उडाएकाे महसुस भएर याे अपिल लेख्न वाध्य भए। हामी राज्य संयन्त्र निरहि र बेखवर भएकाे देश र संस्कार र संस्कृतिकाे चिन्ता नभएकाे प्रदेशका नागरिक हाै जस्ताे अनुभूति भयाे। धेरै दिनदेखि एउटै बिषयमा धेरै सस्कृति प्रेमि मित्र हरुले लेखी रहे, बाेलि रहे कुरा उठाइ रहे तर राज्य र उसका निकाय त टेडपुच्छर के लाउथे र संस्कृति का अभियान्ता हाैं भन्ने संघ संस्था हरु पनि सुतेर वसेकाे महसुस भयाे।
हाम्राे परम्परा,माैलिकता ,सभ्यता र संस्कार संग जाेडिएका ओजपुर्ण शब्द र शिष्टताकाे खिल्लि उडाउने र अपहेलित गर्ने गरि दुरुपयाेग तथा प्रकासन,प्रशारण गरिएका हरेक अपाच्य गित संगित या सामाजिक संजालमा रहेका बिषयबस्तु प्रति घाेर आपत्ति छ। अधिकार र स्वतन्त्रता का नाममा कुसंस्कार र बिकृतिजन्य प्रस्तुति दिदा भाइरल त हुन सकिएला कृति धेरै चल्छ हाेला तर सम्वन्धित सर्जक र कलाकार हरुकाे पनि बाैद्धिकता र सामाजिक, सांस्कृतिक सद्भावकाे क्षमता अनि शैली स्वाभ र प्रसुनाल्टि पनि झल्किन्छ। प्रत्येक सृजना र प्रस्तुति मा स्वयं सर्जक , गायक , प्राेडाेसर सचेत र जिम्मेवार हुन जरुरि छ।
यस्ता बिकृति फैलिदै जादा पनि हाम्रा कला,संस्कृति तथा भांषा शाहित्य क्षेत्रका जिम्मेवार सरकारि एबं गैर सरकारि पक्ष र भांषा संकृति र संस्कार का ज्ञाता बाैद्धिक ब्यक्तित्व हरुकाे माैनतका कारण र सास्कृतिक संरक्षण का नाममा खाेलिएका खुद्रा पसल हरुकाे निरहिपन का कारण समय समय मा हाम्राे माैलिक कला भांषा र संस्कृति माथि प्रहार भैरहेकाे प्रष्ट देखिएकै छ।
ढाेग दियां लगायत का संस्कार शीत जाेडिएका पबित्र शब्द हरु टिकटक , फेसबुक, स्टाग्राम लगायत का सामाजिक सञ्जाल हरुमा बिगत केहिदिन यता हलुका तरिकाले भाइरल हुँदै गर्दा यसरी माैलिकता माथि प्रहार हुनेगरि अपाच्य किसमले प्रयाेग नगरिदिन का लागि अनुराेध गरेका थियाैं। कसैकाे पनि खासै ध्यान गएन र सम्वन्धित निकाय त माैन नै बसिरहे।
भरखरै एउटा युटुव च्यानल मा द भ्वाइस अप च्याम्पियन नेपाल का काे काेच सम्म काे जिम्मेवारी मा रहिसक्नु भएका चर्चित गायक खेम सिन्चुरि र कबिता खत्रि लगायत काे टिमकाे सहभागिमा सार्वजनिक गरेकाे ढाेग दिया गित देखेर दुख लागेकाे छ। यश प्रति हामि पुर्ण आपत्ति जनाउन चहान्छाै। संस्कार संग जाेडिएका हरेक शब्द काे प्रयाेग र प्रकासन-प्रसारण गर्दा कुनै जात जाति, भुगाेल, संप्रदाय एवं माैलिक कला संस्कृति काे खिल्लि उडाउनु अपराध सरह हाे। शब्द प्रयाेग संग हाम्राे गुनासाे छैन, तर कुन शब्द काे प्रयाेग कसरि गर्ने , कुन परिस्थिति र कस्ताे अवस्थामा गर्ने भन्ने समान्य ज्ञान सम्म नभएका सर्जक र संलग्न टिम लाई सिधै मायाप्रेम मा लिप्त मायालु अर्थात प्रेमिका लाई ढाेग दिइदैन। ढाेगदिनु भनेकाे डण्डाेवत ,प्रणाम गर्नु हाे , प्रेमिका लाई ढाेग दिएकाे जसरि अर्थ लाग्ने गरि शब्द प्रयाेग गर्दा यसले हाम्राे रिति रिवाज र परम्परा काे गलत अर्थ लाग्छ या संस्कार काे खिल्लि उड्छ भन्ने सम्म थाहा नभएकाे त पक्कै हैन हाेला।
ब्यक्तिगत रुपमा मेराे कसै संगपनि लिनु दिनु छैन, नत कुनै रिस राग छ। तर म पनि लामाे समय देखि जानि नजानि यसै क्षेत्रमा समय खर्चिरहेकाे नागरिक हुनुकाे नाताले मात्रै गित संगित का नाममा यसरी काली कर्णाली क्षेत्रकाे माैलिकत,भांषा,सभ्यता र संकार काे धज्जि उडाउने गरि बिकृति जन्य कृति प्रकासन र प्रसारण गर्ने काममा संलग्न सबै ब्यक्ति , युटुब च्यानल , कम्पनि सबै लाई यथासिघ्र यस्ता अपमान जनक शब्दावलि प्रयाेग मा सुधार गर्न या हटाउन लगाइ उचित कारवाहिकाे लागि समेत संवन्धित निकाय संग जाेडदार माग गर्दछाै।
अग्रज सर्जक तथा कला संगितकर्मि बिष्ट यश क्षेत्रका सालिन, माैलिक लाेक कला संस्कृतिमा लामे समयदेखि निरन्तरता दिएका अध्ययनसिल एबं चर्चित लाइभ डेउडिया र भांषा संस्कृति मा बिकृति बिरुद्ध ससक्त अवाज उठाइरहने एक बरिष्ठ सर्जक हुन। उनले सृजना गरेका कालजयि गित सुदुरपश्चिम स्वर्गसरि लगायत का सयाैं कृति हरु बजारमा सदावहार छन ।
